Erken evrendeki büyük galaksilerin yeni yıldızlar için bol miktarda 'yakıt' bıraktığını düşünüyor olsak da, yakın tarihli bir keşif, durumun her zaman böyle olmadığını gösteriyor. Hubble Uzay Teleskobu ve Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Düzeni'ni (ALMA) kullanan gökbilimciler, olağandışı bir şekilde "ölü" olan altı erken galaksi (Big Bang'den yaklaşık 3 milyar yıl sonra) buldular. Yani, yıldız oluşumu için gerekli olan soğuk hidrojenleri tükenmişti. Baş araştırmacı Kate Whitaker'ın söylediğine göre bu, yıldız doğumları için en yoğun dönemdi, dolayısıyla bu hidrojenin kayboluşu gizemini koruyor.
Ekip, bu galaksileri, güçlü kütleçekimsel mercekleme sayesinde erken evrenden gelen ışığı bükmek ve büyütmek için galaksi kümelerini kullanarak buldu. Hubble geçmişte yıldızların nerede oluştuğunu tespit ederken, ALMA gerekli bileşenler mevcut olsaydı yıldızların nerede oluşacağını göstermek için soğuk tozu (hidrojen) tespit etti.
Galaksilerin o zamandan beri genişlediğine inanılıyor, ancak yıldız yaratımı yoluyla değil. Aksine, diğer küçük galaksiler ve gazlarla birleşme yoluyla büyüdüler. Bundan sonraki herhangi bir oluşumun oldukça sınırlı olduğu tahmin ediliyor.
Bulgular, Hubble ve ALMA'nın birleşik gücünün ve Hubble'ın kullanıma başlamasından on yıllar sonra bile yeteneklerinin ne kadar faydalı olduğunun bir kanıtı olarak karşımıza çıkıyor. Aynı zamanda, bir dizi soruyu gündeme getirerek hem teknolojinin hem de insan anlayışının sınırlarının altını çiziyor. Whitaker, bilim insanlarının galaksilerin neden bu kadar çabuk öldüğünü veya yakıtlarının neden tükendiğini bilmediklerini de belirtti. Gaz ısıtıldı mı, dışarı mı atıldı yoksa sadece hızla mı tüketildi?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder